Menisküs nedir ?
Diz ekleminde femur(uyluk) ve tibia(kaval) kemikleri arasında bulunan yarım ay şeklindeki fibrokartilaj yapıdaki yastıkçıklara menisküs denir.Her dizde iç ve dış yerleşimli olmak üzere iki adet menisküs bulunur.Menisküsler diz eklem yüzeyinin yaklaşık üçte ikisini örter.Menisküsün görevi üzerine düşen yükü absorbe etmek , stabilizasyonu ve yük aktarımını sağlamaktır.
Menisküs yaralanmaları nasıl oluşur ?
Menisküs yaralanmaları oluşum mekanizması genç ve yaşlı hastalarda farklılık göstermektedir. Genç hastalarda genellikle travmalar sonucu oluşurken yaşlı hastalarda dejenerasyona bağlı oluşmaktadır. Yaralanma genellikle dizde oluşan rotasyonel hareketler yada ani durma hareketleri sonucu olur.Spor yaralanmalarında sıklıkla karşılaşılan menisküs yırtıklarına kıkırdak ve bağ yaralanmalarıda dahil olabillir.
Menisküs yırtığı belirtileri nelerdir?
Ağrı: Menisküs yırtıklarında en önemli semptom şiddetli ağrıdır.Genellikle merdiven inip çıkarken yada diz büküldüğünde ağrı artar.Ağrının hangi hareketlerde olduğu yırtığın menisküs üzerindeki yerine bağlıdır.- Şişlik: Yaralanmaya bağlı sıvı artışı olduğu için dizde şişlik ve dolgunluk hissi oluşur.
- Kilitlenme: Yırtılan menisküs parçasının eklem aralığına sıkışması sonucu dizde kilitlenme oluşur.Genellikle bükülen diz klitlenir ve bir süre açılmaz.
Menisküs Yaralanmalarında Tanı ve Değerlendirme
Hastanın yaralanma öyküsü ve şikayetleri değerlendirilir.Fiziki muayenede özel menisküs testleri(mcmurray,apley) ile tanı konulabilir.Menisküs yaralanmalarına genellikle bağ ve kıkırdak yaralanmaları da eşlik ettiği için bu dokulara yönelik değerlendirme yöntemleride uygulanır.Kesin ve ayrıntılı sonuç için MRI görüntüleme ve artroskopi yöntemleri uygulanabilir.
Menisküs yaralanmalarında hangi tedavi yöntemleri uygulanır?
Menisküs yapılarında kan damarı yoktur ve difüzyonla beslenirler.Bu sebeple dokunun kendini tamir yeteneği zordur.Bu yüzden öncelikle cerrahiye ihtiyaç olup olmadığı belirlenir.Cerrahiye gerek varsa cerrahi öncesi ve sonrası rehabilitasyon protokolleri uygulanır.Ameliyatlarda genellikle artroskopi (kapalı) yöntemi kullanılır.Fizik tedavi yöntemleri olarak manuel terapi , germe ve kuvvetlendirme egzesizleri , stabilizasyon egzersizleri uygulanır.Doku iyileşmesini hızlandırıcı ve semptomları azaltıcı elektroterapi uygulamaları da tedavide kullanılır.