Kanal Daralması ( Spinal Stenoz ) Nedir ?
İnsan omurgası vertebra adı verilen kemiklerden oluşur. Omurganın içerisindeki kanaldan omurilik geçer. Omurilik kanalının çeşitli nedenlerle anatomik olarak küçülmesine kanal darlığı ( spinal stenoz )denir. Kanal daralması genellikle omurganın bel ve boyun bölgesinde görülür. Genellikle disk dejenerasyonu, faset eklem ve ligament kalınlaşması ile seyreden bir durumdur. Kanalın daralmasıyla omuriliğe bası olur ve belirtiler ortaya çıkmaya başlar. Dejenerasyona bağlı zaman içerisinde gelişen bir hastalık olduğu için genellikle ileri yaşlarda görülür.
Kanal Daralması Tipleri Nelerdir ?
Dar kanal tipleri daralmanın olduğu omurga bölümüne göre ayırılır. Boyun ve bel kanal daralması olarak ikiye ayrılır.
- Boyun (Servikal) Kanal Darlığı : Omurganın boyun bölgesindeki kısmında meydana gelir.
- Bel ( Lumbal ) Kanal Darlığı : Omurganın bel bölgesindeki kısmında meydana gelir. En sık görülen bölge bel bölgesidir.
Kanal Daralmasının Sebepleri Nelerdir ?
Omurga dejenerasyonu: Genellikle ileri yaşta osteoartrite bağlı oluşan dejenerasyon ile kanal darlığı oluşur.- Disk fıtığı: Yaşla birlikte omurlar arasındaki diskler özelliklerini kaybederler. Dejenerasyonla birlikte fıtıklaşma oluşabilir. Bu durum omurilik kanalının daralmasına sebep olur.
- Ligament Kalınlaşması: Omurgayı bir arada tutan ve çevreleyen ligamentler zaman içerisinde kalınlaşabilir. Kalınlaşan ligamentler omurilik kanalının daralmasına sebep olabilir.
- Omurga Travması: Omurgada travma sonucu oluşan kırık ve kayma gibi durumlarda omurilik kanalında daralma ve bası oluşabilir.
Kanal Daralması Belirtileri Nelerdir ?
Boyun Kanal Darlığı Belirtileri
- Boyun ağrısı
- El, kol, ayak veya bacakta uyuşma veya karıncalanma
- El, kol, ayak veya bacakta güçsüzlük
- Yürüme ve denge sorunları
- Bağırsak ve mesane fonksiyon kaybı
Bel Kanal Darlığı Belirtileri
- Bel ağrısı
- Yürüme mesafesinde azalma ( ağrı ve güç kaybına bağlı )
- Ayak veya bacaklarda uyuşma veya karıncalanma
- Ayak veya bacaklarda güçsüzlük
- Uzun süre ayakta durmada veya yürümede bir veya her iki bacakta ağrı veya güç kesilmesi
- Belirtiler ayakta dururken yada yürürken artar, öne eğilmede veya oturmada hafifler
Kanal Daralması Tanı ve Değerlendirme
Fiziki muayene ve hasta şikayetleri değerlendirilmesi tanıda önemlidir. Kanal daralmasına yönelik özel testler uygulanır. Ayrıntılı değerlendirme ve daralmanın seviyesini belirlemek için röntgen, MR ve bilgisayarlı tomografi (BT) yöntemlerinden yararlanılır.
Kanal Daralması (Spinal Stenoz) Tedavisi
Hastanın değerlendirilmesi sonrasında öncelikle cerrahiye gerek olup olmadığı belirlenir. Yürüyüş mesafesinde ciddi derecede azalma , ayakta duramama ve sürekli öne eğilerek yürüme , kol veya bacaklarda ileri derece güçsüzlük ve uyuşma , bağırsak ve mesane fonksiyon kayıpları gibi ciddi durumlarda cerrahi gereklidir. Bunun dışındaki daha hafif durumlarda fizik tedavi tercih edilir.
Kanal Daralmasında Uygulanan Fizik Tedavi Yöntemleri
- Manuel terapi
- Kuru İğneleme
- Klinik Pilates
- Egzersiz
Cerrahi Tedavi Sonrası Fizik Tedavi
Cerrahide omurganın kanal darlığı olan kısmı çeşitli yöntemlerle genişletilir. Cerrahi sonrasında hasta mutlaka fizik tedavi almalıdır. Fizik tedavide amaç hastanın en kısa sürede normal yaşantısına dönmesini sağlamaktır. Tedavide ameliyat sonrası özel protokol uygulanarak kademeli şekilde ilerlenir.