Polikistik Over ve Beslenme
Polikistik over sendromu, doğurganlık çağındaki kadınlarda sık görülen, beyinde hipofiz
bezinden salgılanan LH ve FSH hormonlarının kontrolsüz şekilde üretilmesiyle karakterize,
kişinin yaşam kalitesini olumsuz yönde etkileyen endokrin bir hastalık olarak tanımlanır.
Hastalığa bağlı olarak kısırlık, tüylenme, saç dökülmesi ve sivilce oluşumu gibi sorunlar ortaya
çıkabilir. Karın bölgesinde yağ dokusundaki artış, insülin direnci, kilo vermede zorlanma,
menstrüasyon döngüsünün düzensiz seyretmesi veya görülmemesi de klinik tabloya eşik
eder.
PCOS tanısı alan kadınlarda, hastalığın genel tablosunu düzeltmede sağlıklı beslenme ve
egzersizin rolü oldukça büyüktür.
Ağırlık kaybı; insülin seviyesinde, testesteron ve androjen düzeyinde düşmeye sebep olur. Bu
durum doğurganlığa olumlu şekilde yansır. Kistlerin sayısı azalır, menstrüasyon düzene girer,
tüylenme ve akne gibi problemler ortadan kalkar.
Ağırlık kaybı ile birlikte diyabet, hipertansiyon, kalp-damar hastalıkları ve kanser gibi birtakım
kronik hastalıkların görülme riskinde azalma eğilimi olur.
Tıbbi Beslenme Tedavisi
- İdeal ağırlık kaybı ayda 1-3 kg vermektir.
- Basit karbonhidratların kısıtlanması (tatlılar, beyaz ekmek, beyaz pirinç vb.) ve yerine
kompleks karbonhidratların (tam tahıllı ürünler, kurubaklagiller, bulgur pilavı) tercih
edilmesi beslenme tedavisinin en belirgin özelliğidir. - Kan şekeri dengesini sağlamak için öğünlerin düzenli aralıklar ile yapılması, uzun süre
açlıkların yaşanmaması en temel davranış değişikliği olmalıdır. - Etiketinde şeker, yüksek fruktoz, mısır şurubu ve dekstroz yazan besinlerden uzak
durulmalıdır. Besinleri tüketmeden önce etiket okuma alışkanlığı oluşmalıdır. - Kana hızla geçen ve şekeri yükselten şekerli besinler, hazır gıdalar, rafine
karbonhidratlar (beyaz ekmek), nişastalı besinler (patates), muz, üzüm ve kurutulmuş
meyveler gibi yüksek glisemik yükü olan besinlerden kaçınılmalıdır. - Karbonhidrat içeriği yüksek olan alkollü içecekler tüketilmemelidir.
- Trans yağ asitleri ve hidrojene edilmiş yağlar beslenme düzeninde yer almamalıdır.
- Polikistik over sendromlularda ekip çalışmasının (doktor, diyetisyen, psikolog) önemi
hatırlanmalı ve kişiler bu şekilde takip edilmelidir.
DİYETİSYEN BUSE DOĞAN